လူတစ်ယောက်သင့်အကြောင်း အိပ်မက်မက်စေချင်ရင် ဒါတွေလုပ်ကြည့်ပါ။

လူတဈယောကကွို ကိုယွ့အကှောငွး အိပမွကစွဖေို့ဆိုတာ တောတွောွ ခကခွဲပါတယွ။ဘာဖှဈလို့လဲဆိုတော့ ကိုယွ့အိပမွကတွောငွ ဘာကို မကခွငှတွယဆွိုပှီး ကှိုတငပွှီး အစီအစဉခွထှားလို့မှမရတာကိုး။ဒါပမေဲ့ မဖှဈနိုငဘွူးရယတွော့မဟုတပွါဘူး။အိပမွကဆွိုတာ မသိစိတကွ လူတဈယောကွ  ကှုံတှေ့နရတေဲ့ ပှူနာတှကေို ညဘကမွှာ အိပမွကအွဖှဈအသှငပွှောငွးလိုကခွှငွးဖှဈပါတယွ။မသိစိတဆွိုတာကလဲ ကိုယတွှလေူသားတှအနနေေဲ့ လုံးဝမသိတဲ့ အတှကွ မသိစိတရွယလွို့ နာမညပွေးထားခှငွးဖှဈပါတယဒွါပမေဲ့ မသိစိတအွကှောငွးကို လုံးလုံးလှားလှားကှီး မသိကှတာမဟုတဘွဲ မသိစိတမွှာ စိုးမိုးသှားစနေိုငတွယလွို့ ယူဆထားတယွ အခကှလွေးတှရှေိပါတယွ။အခုတော့ လူတဈယောကွ မိမိအကှောငွးကို အိပမွကမွကစွဖေို့ သူရဲ့ မသိစိတထွဲမှာ စိုးမိုးသှားစနေိုငမွဲ့ နညွးလမွးလေးတှကေို ဖောပွှလိုကပွါတယွ။

၁။ မသိစိတထွဲရောကအွောငလွုပပွါ။
အထကကွ ပှောခဲ့သလိုပါပဲ မသိစိတကွ လူတှရေဲ့ အိပမွကကွို ဖနတွီးတာ ဖှဈပါတယွ။ဒါပမေဲ့ မသိစိတဟွာ လူတှေ မသိကှတဲ့အတှကွ မသိစိတလွို့ နာမညပွေးထားတာ ဖှဈပမေဲ့ သူမရဲ့ မသိစိတထွဲရောကစွတယလွေို့ ယဘေုယအှားဖှငွ့ ယုံကှညကွှတဲ့အခကှတွှရှေိပါတယွ။သူ့ကို မိမိရဲ့ ဓာတပွုံပေးပို့ထားပါ။သူကလညွး သငွ့ကို တကယစွိတဝွငစွားနပှေီး သူအိပယွာမဝငခွငကွှညွ့မိတဲ့ ပုံဟာ သငပွုံဖှဈမယဆွိုရငွ သငွ့အကှောငွး အိပမွကမွကဖွို့ အထောကအွကူပှုပါလိမွ့မယွ။ညအိပယွာမဝငခွငဖွုနွးခေါပွါ။ဒီလိုပှုလုပပွေးခှငွးကလညွး ခုနတုနွးက ဓာတပွုံပေးသလိုမှိုးပဲ သငွ့အကှောငွးကို သူရဲ့ မသိစိတထွဲရောကရွှိဖို့ ကူညီနိုငပွါလိမွ့မယွ။

၂။သငျ့ရဲ့ ပငျကိုယျ အနံ့တဈခုခုရှိပါစေ။

သငျဟာ သီးခွားရမှေှေးတဈမြိုးမြိုး၊ဒါမှမဟုတျ သီးခွား ဆပျပွာ တဈမြိုးကို သုံးတယျဆိုရငျ ထိုအနံ့အသကျကလညျး သငျ့အကွောငျး အိပျမကျမကျဖို့ အထောကျအကူ ပွုပေးမှာ ဖွဈပါတယျ။ဖွဈနိုငျရငျတော့ သူမအိပျခငျ သငျ့ရဲ့ ကိုယျပိုငျအနံ့အသကျလေးရနတော အကောငျးဆုံးပါပဲ။

၃။သငွ့ရဲ့ ပငကွိုယပွုံစံ တဈခု ရှိနပေါစေ။
ဥပမာ သငွ့မှာ ကှောငအွကောငွ ၂၀ လောကရွှိနတော မှိုး စတဲ့ ထူးခှားတဲ့ ပငကွိုယပွုံစံတှကေို ပှောပှပါ။သငွ့အကှောငွးကို သူ့ကို အိပမွကမွကစွခငှတွေယဆွိုရငွ မဖုံးကှယပွါနဲ့။ဥပမာ သငွ့အကှောငွးကိုအိပမွကမွကစွခငှတွေဲ့ လူတဈယောကကွ သငွ့ကို ” ဘာရုပရွှငကွားမှိုးတှကှေိုကတွတလွဲ” လို့မေးလာခဲ့ရငွ အငွး ” သရဲကားတှတေော့ ကှိုကတွယွ ” ဆိုတာမှိုး ဝိုးတဝါး သှားမဖှလေိုကပွါနဲ့။ဥပမာ DOTS ဇာတကွားလေးကိုကှိုကတွယပွေါ့။ဒီအထဲမှာ ဆောငွးဂှှနကွီ သရုပဆွောငသွှားတာ အရမွးကောငွးတာပဲ၊ ဘယလွိုအခနွးမှိုးမှာ ဘယလွိုဂရုစိုကတွာပှတာသဘောကတှယွ စသဖှငွ့ တိတိကကှပှှောပါ။

၄။ စဈမှနသွော ခှီးမှမွးစကား ပှောပါ။
လူတိုငွးဟာ ကဲ့ရဲ့စကားပှောခဲ့တဲ့ လူတှကေို အမှဲမမှတထွားနိုငကွှပမေဲ့ ခှီးမှမွးစကား ပှောခဲ့တဲ့ သူတှကေိုတော့ တဈသကလွုံးမှတထွားနိုငကွှပါတယွ။လူတဈယောကရွဲ့ စဈမှနသွော အရညအွခငွှးတဈခုခုအတှကွ ခှီးမှမွးစကားပှောပါပေးပါ။ခှီးမှမွးစကားပှောပေးခှငွးဖှငွ့ သငွ့အကှောငွးကို သူ့အနနေဲ့ ပိုမှတမွိနိုငပွှီး သူ့ရဲ့ မသိစိတထွဲကို ရောကသွှားဖို့လညွး အခှငွ့အလမွးရှိပါတယွ။

ကဲ…ကိုယြ့အကှောငြးအိပမြကမြကစြခငွေတြဲ့သူ ရှိနရငြေ စမြးကှညြ့လိုကနြောြ…