တဈခါတလေ လုပငွနွးထဲမှာ ဈာနဝွငနွတေဲ့အခါ အခှိနကွှာမှငွ့စှာ ထိုငပွှီး အလုပလွုပမွိနတော
ကို သတိမမူ မိတတကွှပါဘူး။ တဈခါတလကတှေော့လညွး လုပငွနွးသဘောအရ ထိုငပွှီးအလုပွ
လုပရွတဲ့သူတှေ ရှိသလို၊ အကှောငွးမဲ့ အကှာကှီးထိုငမွိတဲ့သူတှလညွေး ရှိတတပွါတယွ။ဒါကှောငွ့
အခှိနကွှာမှငွ့စှာ အထိုငကွှာတဲ့အခါ ခနဓြာကိုယမွှာ သကရွောကလွာမယွ့ ဆိုးကှိုးတှကေို ဖောပွှပေး
လိုကပွါတယွ။
1. အစာခွစေနဈနှေးကှေးခွငျး
ဝမွးဗိုကထွဲမှာ ရှိတဲ့ အစာတှဟော လှုပရွှားမှုမှားလေ အစာကှညကလွှေယလွေ ဖှဈပါတယွ။ ထိုငနွေ
တဲ့အခါမှာ အလှနငွှိမတွဲ့ ဣရိယာပုဒကွှောငွ့ အစာခှစနဈေကို ကောငွးစှာ မထောကပွံနိုငပွါဘူး။ မှနွ
မာဆိုရိုးစကားလေးလညွး ရှိသားပဲ။ ဝမွးတဈလုံးကောငွးရငွ ခေါငွးမခဲ-ဘူးဆိုတာလေ။ ဒီတော့ အစာ
ခှစနဈေ မကောငွးတာနဲ့အမှှ အခှားကနွှးမာရေးဆိုကှိုးတှကေိုလညွး လကခွံရတော့တာပါဘဲ။
2. ကိုယျနဟေနျထား ပွူနာ
လူခနဓြာကိုယဖွှဲ့စညွးတညဆွောကပွုံအရ လှှောငွး၊ ထိုငွ၊ ရပွ၊ သှား စတဲ့ လုပငွနွးတှကေို မှှတစှာ လုပွ
ပေးရပါတယွ။ ဒါမှလညွး ကနွှးမာရေးနဲ့ ညီညှတပွါတယွ။ အဲဒီလိုမဟုတပွဲ တဈခုတညွးသာ အခှိနကွှာ
မှငွ့စှာ လုပရွငွ ခနဓြာကိုယရွဲ့ ကှှကသွားစိုငတွှမှော ပှူနာတှေ ပေါလွာတော့တာပါဘဲ။ အထိုငကွှာ
တဲ့အခါမှာလညွး ပုခုံး၊ လညပွငွး၊ ကှောရိုး တို့မှာ ညောငွးညာကိုကခွဲခှငွး စတဲ့ ဝဒနောတှေ ခံစားရပါ
တော့တယွ။ အမှိုးသားတှမှော အဖှဈမှားတဲ့ အူကရှောဂါလညွး ဖှဈနိုငခွှေ ပိုရှိပါတယွ။
3. ခွထေောကျကွှကျသားမြား ကစဉျ့ကလြားဖွဈခွငျး
အထိုငကွှာလာတော့ သှေးလညပွတမွှုလညွး မကောငွးပါဘူး၊ အရိုးတှကေို အားနညွးစနေိုငသွလို၊
သှေးခဲပမာဏ ဖှဈပေါမွှုကိုလညွး ဦးတညစွပေါတယွ။ ခှထေောကွ ကှှကသွားတှေ ဖောရောငခွှငွး
နဲ့၊ ခှထေောကတွှငွး သှေးပှနကွှောတှကေို ဖူးရောငစွပေါတယွ။ အဆိုးဝါးဆုံးအခှအနအေဖှဈေ
အရိုးရောဂါတှကေိုလညွး ရစနေိုငပွါတယွ။ ထိုငတွာက အကှောငွးမဟုတပွါဘူး။ အလုပလွုပရွငွ
လညွး ထိုငလွိုကွ၊ လမွးလှှောကလွိုကွ လုပတွာက ကနွှးမာရေးကို ကောငွးမှနစွပေါတယွ။
4. ကွှကျသားမြား အားနညျးခွငျး
ယဘေုယအှားဖှငွ့တော့ တကတွကကွှှကှှနလေေ ကနွှးမာသနစွှမွးဖို့ အလားအလာပိုရှိလပေါဘဲ။
လှုပလွှုပရွှားရှား နခှငွေးဟာ တကကွှှမှုရဲ့ အခှခေံပါ။ အထိုငမွှားတဲ့အခါ စိတပွိုငွး၊ ရုပပွိုငွး တကကွှှ
မှုအလှနနွညွးသှားပှီး ကှှကသွားတှကေို ဒုကခြပေးပါတော့တယွ။ အထိုငမွှားတဲ့အခါ တကကွှှမှုနညွး
တဲ့ ကှှကသွားတှကေို အားနညွးစပှေီး ခနဓြာကိုယတွဈခုလုံး ခှိနဲ့စပေါတယွ။
ဒီပွူနာတှကေို ဘယျလိုကာကှယျမလဲ … ?
1. ခွထေောကျကွှကျသားတှေ ကောငျးမှနျစပွေီး နှလုံးခုနျနှုနျးနဲ့ သှေးလညျပတျမှုကို မှနျကနျစဖေို့
လှကေားစသညျကို တကျပေးပါ။
2. လမျး မြားမြားလြှောကျပေးပါ။
3. စကားနဲ့သှားပွောလို့ရတာတှကေို မေးလျပို့ခွငျး၊ ဖုနျးနဲ့စာပို့ခွငျး မပွုဘဲ သှားပွောပါ။
4. လကျတငျမပါတဲ့ ကုလားထိုငျကို အသုံးပွုပါ။ (သငျ့ခန်ဓာကိုယျကို မကျမကျထိုငျစနေိုငျလို့)
5. တဈနာရီ ထိုငျပွီးတိုငျး 10 မိနဈ လမျးလြှောကျပါ။
6. ထိုငတွဲ့အခါ ခှထေောကအွောကမွှာ ဖှာတဈခုခုခငွးထာတာထကွ အမာဘုလေးတှပေါတဲ့
ကနွှးမာရေးခှနငွေးကို ထားပါ။
Si Si (auntymay)
