ေငြကို စုေနရုံနဲ႕ မၿပီးပါဘူး။ ေငြကို စမတ္က်က်နဲ႕ လုိအပ္တဲ့ ေနရာမွာပဲ သုံးတတ္ဖုိ႕ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွလည္း ကုိယ့္စုထားတဲ့ေငြေတြလည္း အဖတ္တင္မွာပဲျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့့္ (၂၀၁၈) ႏွစ္စမွာပဲ ေငြကို ဘယ္လုိ စမတ္က်က် သုံးရမလဲဆုိတာကို မွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။
(၁) Budget စာရင္းဆဲြပါ
သင့္ကုန္က်စရိတ္နဲ႕ သင့္၀င္ေငြကို စာရင္းဆဲြပါ။ သင့္သုံးခဲ့သမွ် ကုန္က်စရိတ္စာရင္းကို ခ်ေရးလုိက္ပါ။ ဒါဆုိ တစ္လကို သင့္ဘယ္ေလာက္သုံးခဲ့လဲဆုိတာ အၾကမ္းဖ်င္းေတာ့ သိသြားမွာပါ။ ဒီလုိဆုိ သင့္ကုန္က်စရိတ္က သင့္၀င္ေငြထက္မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ ဒါက ေကာင္းတဲ့လကၡဏာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ေငြေတြကို စမတ္က်က် သုံးႏုိင္ဖုိ႕ အရင္ဆုံး သင့္ Budget စာရင္းကို ဆဲြလုိက္ပါ။
(၂) ပစၥည္းေစ်းခ်တဲ့အခ်ိန္ကို ေစာင့္ပါ
သင့္၀ယ္ခ်င္တဲ့ပစၥည္းက ေစ်းႀကီးေနတယ္ဆုိရင္ ဒီပစၥည္းေစ်းခ်တဲ့အခ်ိန္ကို ေစာင့္ေနလုိက္ပါ။ ေငြကို စမတ္က်က် သုံးတတ္ဖုိ႕ကေတာ့ ေစ်းခ်တဲ့အခ်ိန္ကို ေစာင့္ေနလုိက္တာ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေစ်း လူေတြ၀ယ္ဖုိ႕ စိတ္မ၀င္စားေတာ့တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳး မွာ ေစ်းခ်တတ္ၾကတယ္။ ဥပမာ ေႏြရာသီမ်ိဳးမွာ ေဆာင္းတြင္း၀တ္အက်ီၤေတြကို ေစ်းခ်ေရာင္းတတ္ၾကတယ္။ ဒီလုိမ်ိဳး ေစ်းခ်တဲ့အခ်ိန္ကို ေစာင့္ၿပီး ေစ်း၀ယ္လုိက္တာက ကုိယ့္လုိခ်င္တဲ့ပစၥည္းလည္းရ၊ ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႕လည္း၀ယ္ရပါတယ္။
(၃) လုိအပ္တာကိုပဲ ၀ယ္ပါ
ေငြေတြကို စမတ္က်က်သုံးႏုိင္ဖုိ႕အတြက္ မလုိအပ္တာေတြကို မ၀ယ္ပါနဲ႕။ မလုိအပ္တာေတြကို ၀ယ္မိလုိက္ရင္ ကုိယ့္တကယ္လုိအပ္တာေတြကို စြန္႔လြတ္ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အက်ီၤဆုိရင္လည္း မ၀တ္ေတာ့တာေ၊ မေတာ္ေတာ့တာေတြကိုဆုိ ေရာင္းပစ္လုိက္ပါ။ ေရာင္းလိုက္လုိ႕ အ၀တ္ဗီရုိရွင္းသြားရင္လည္း အက်ီၤအသစ္ထပ္၀ယ္ဖို႕ ဆင္ျခင္မယူပါနဲ႕။ သင့္မွာ မ၀တ္ရေသးအက်ီၤသစ္ေတြရွိေသးတယ္ဆုိတာ သိသြားေအာင္ပဲျဖစ္တယ္။
(၄) ေစ်းသက္သာၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းတာကို ရွာ၀ယ္ပါ
ေငြကို စမတ္က်က်နဲ႕ ေခၽြေခၽြတာတာ သုံးႏုိင္ဖုိ႕အတြက္ ေစ်းသက္သာၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ ပစၥည္းေတြကို ရွာ၀ယ္လုိက္ပါ။ ဥပမာ cosmetics ေတြမွာဆုိ ေစ်းႀကီးတဲ့တံဆိပ္ရဲ႕ အရည္အေသြးအတုိင္းရႏုိင္တဲ့ ေစ်းသက္သာတဲ့တံဆိပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ ေစ်းသက္သာၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းရႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ရွာ၀ယ္ႏုိင္တာကလည္း သင့္အတြက္ အက်ိဳးရွိေစၿပီး ေငြကို စမတ္က်က်သုံးႏုိင္မွာပဲျဖစ္တယ္။
(၅) ေစ်းစာရင္း ေသခ်ာလုပ္ပါ
သင့္စားတဲ့ အစားအစာအတြက္ ၀ယ္ရတဲ့ေစ်းစာရင္းေတြကို ေသခ်ာမွတ္ပါ။ သင့္စားခဲ့တဲ့ အစားအစာအတြက္ ကုန္သြားတဲ့ေစ်းစာရင္းကို ခ်ေရးလုိက္ပါ။ ဒီလုိ မွတ္တာက အစားအေသာက္အတြက္ ျဖဳန္းေနတာေတြကို ရပ္သြားေစမွာပါ။ သင္စားရတာထက္ လြင့္ပစ္လုိက္ရတာက မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ သင့္၀ယ္တဲ့စာရင္းေတြကို ေလ်ာ့ခ်လုိက္ပါ။
